W domach z płaskimi dachami budowanych powszechnie w ubiegłym wieku – popularnie zwanymi „kostkami” – straty ciepła przez dach są bardzo duże. Nic dziwnego, gdyż były one budowane przy użyciu rozmaitych materiałów i nie zawsze fachowo wykonane. Podczas ocieplania budynku, koniecznie trzeba zadbać również o stropodach swojego domu i ograniczyć ucieczkę cennego ciepła.
Większość stropodachów z lat 60. i 70. ubiegłego wieku nie ma w ogóle ocieplenia (gdyż uważano, że pustka powietrzna skutecznie izoluje) lub ma tylko warstwę żużlu, supremy lub gliny z trocinami. Bardzo często nie układano także paroizolacji. Wilgoć, która przenikała przez strop z pomieszczeń ogrzewanych, usuwana była dzięki usytuowanym pod dachem w ścianach bocznych otworom (mających postać otwartych, zakratowanych okienek). Przy sprawnie funkcjonującym przepływie powietrza nie dochodziło do zawilgoceń powietrza.
Dach płaski wentylowany czy niewentylowany?
Ocieplając dach płaski, musimy wziąć pod uwagę konstrukcję dachu, gdyż od tego zależy sposób termoizolacji. Domy-kostki przekrywane były stropodachami niewentylowanymi. Konstrukcje te są podobne do dachów wentylowanych, z tym, że podkład pod pokrycie dachowe wykonywano bezpośrednio na warstwie izolacyjnej, która pełniła jednocześnie funkcję warstwy spadkowej. Ze względu na brak możliwości wentylacji stropodachu, pod warstwą izolacji cieplnej konieczne było ułożenie izolacji paroszczelnej. Niestety, często pomijano ten etap, co skutkowało stałym zawilgoceniem ocieplenia, a w konsekwencji zmniejszeniem jego izolacyjności termicznej. Natomiast z dachem wentylowanym mamy do czynienia, gdy pomiędzy konstrukcją stropu a dachu pozostawiona została pustka powietrzna. Taka konstrukcja korzystnie wpływa na termoizolacyjność budynku.
Ocieplenie dachu wentylowanego
W
przypadku dachu wentylowanego ocieplenie układa się bezpośrednio
na warstwie stropu. Z uwagi na barak wymaganej wysokiej odporności
na ściskanie i wpływ czynników zewnętrznych podstawowym
parametrem, jaki powinniśmy wziąć pod uwagę jest współczynnik
przewodzenia ciepła. Najczęściej stosujemy wełnę mineralną i
styropian. Aby
ciepło nie uciekało przez mur ścianki attykowej, należy również
zamontować izolację termiczną po jej wewnętrznej stronie.
Stropodachy o niskiej przestrzeni wentylacyjnej możemy ocieplić,
wdmuchując w nią granulaty z wełny mineralnej, styropianu lub
włókna z wełny mineralnej lub celulozy. Między pokryciem a ułożonym na stropie ociepleniem należy pozostawić pustkę
wentylacyjną. Przestrzeń wentylowana
powinna mieć w najniższym punkcie nie mniej niż 5 cm, optymalnie ok. 10-15 cm. Zapobiegnie to gromadzeniu się w izolacji wilgoci, która w postaci pary może
wnikać w warstwy stropodachu. Otwory wentylacyjne należy rozmieścić
we wszystkich ściankach kolankowych w odstępach ok. 3 m. Pozwolą
one na na swobodny przepływ powietrza.
Dla zabezpieczenia poddasza przed owadami i ptakami otwory należy
zakryć siatką.
Ocieplenie dachu niewentylowanego
Remontując dach niewentylowany, przed ułożeniem ocieplenia trzeba zerwać wszystkie warstwy, aż do betonowej wylewki na stropie. Na tym podłożu układa się paroizolację i twardy materiał ociepleniowy. Stropodach możemy ocieplić wełną mineralną w postaci płyt lub tzw. desek dachowych, jak i twardym styropianem. Najczęściej wybierana jest wełna mineralna, gdyż wytrzymuje wysoką temperaturę, jaka powstaje na dachu podczas zgrzewania papy termozgrzewalnej (powszechnie stosowanej do hydroizolacji dachów płaskich). Jeśli zdecydowaliśmy się na docieplenie styropianem, to przed zgrzewaniem papy musimy na nim ułożyć zabezpieczającą warstwę betonu. Ochroni ona styropian przed wysoką temperaturą, będzie jednak stanowiła dodatkowe obciążenie konstrukcji.
Płyty materiału izolacyjnego układa się „na mijankę”, zaczynając od strony jednego z naroży dachu. Drugą warstwę warto ułożyć z płyt klinowych przygotowanych na specjalne zamówienie, dla konkretnego dachu. Utworzą właściwy spadek w kierunku odpływu wody (rynna, wpust kielichowy). Ocieplenie dachu powinno być połączone z zewnętrznym ociepleniem ścian budynku.
Zamiast układać kilka materiałów o różnych funkcjach, wygodniej jest użyć materiałów warstwowych, np. styropianu lub twardej pianki poliuretanowej, jednostronnie pokrytych papą albo mających z jednej strony papę, a z drugiej – paroizolację.
Dach odwrócony – sposób na dobrą izolację
Dach płaski możemy wykonać w konstrukcji zwanej dachem odwróconym. Różni się on od tradycyjnego układem warstw. W dachu odwróconym izolacja cieplna chroni izolację wodną, czyli hydroizolacja znajduje się pod termoizolacją, zabezpieczając ją przed warunkami atmosferycznymi, promieniowaniem słonecznym i uszkodzeniami mechanicznymi. Do ocieplenia takiej konstrukcji należy wybrać materiał odpowiednio sztywny i wytrzymały na obciążenia, wodę oraz mróz. Na warstwie izolacyjnej układa się różnego rodzaju powłoki ochronno-filtrujące, po czym dociąża je żwirem, płytami chodnikowymi lub warstwą wegetacyjną. Na dachu odwróconym można stworzyć również ogród.
Grubość warstwy ocieplenia
Warstwa ociepleniowa musi być odpowiednio dobrana przez projektanta. Jej grubość zależy od współczynnika przewodzenia ciepła (λ), który nawet w przypadku tego samego rodzaju materiału może się różnić. Im jest on niższy, tym materiał jest cieplejszy i można stosować jego cieńszą warstwę. Współczynnik przewodzenia ciepła wpływa na współczynnik przenikania ciepła U, który od 2017 roku musi być niższy 0,18 W/(m2·K), a od 2021 r. – 0,15 W/(m2·K). Uwzględniając te wymaganie i właściwości materiału określa się grubość termoizolacji.
zdjęcia: Rockwool, Termo Organika, fotolia.com
