Renowacja lastryko to alternatywa dla drogiej i pracochłonnej wymiany posadzki. Jak odnowić lastryko, by odzyskało pierwotny połysk, ale także zagwarantowało bezpieczną eksploatację posadzki lub schodów?. Gdy są one mocno podniszczone czeka nas szlifowanie, polerowanie i malowanie lastryko.
Lastryko to sztuczny kamień powstały z połączenia wytrzymałego kruszywa – marmuru, granitu, bazaltu oraz spoiwa, najczęściej cementu. Charakteryzuje się bardzo dużą twardością oraz wysoką odpornością na ścieranie. Wyróżnia się dobrymi parametrami antypoślizgowymi, nawet po wypolerowaniu. Jest to też materiał stosunkowo łatwy do utrzymania w czystości. Lastryko stosowane jest na zewnętrzne posadzki tarasowe (lastryko płukane), klatki schodowe (lastryko szlifowane) oraz ciągi komunikacyjne (lastryko polerowane). Wykorzystywane jest również na schodach, parapetach, oraz nagrobkach. Nowoczesne płyty lastryko można też zastosować jako okładziny ścienne. Powierzchnię lastryko należy regularnie czyścić, by zminimalizować ryzyko uszkodzeń i dłużej zachować walory estetyczne materiału. Co kilka, czasami kilkanaście lat trzeba jednak przeprowadzać większe naprawy lub gruntowną renowację lastryko.
Naprawa lastryko
Dlaczego lastryko ulega zniszczeniu? Odpowiedź tkwi jego budowie. Lastryko wykonywane jest z materiałów, które różnią się od siebie np. wytrzymałością. Ma to bezpośredni wpływ na szybkość i intensywność zużywania się posadzki. Z powodu niejednolitego składu po pewnym czasie struktura materiału ulega osłabieniu, przez co znacznie łatwiej go uszkodzić. Nierównomierne zużycie powoduje powstawanie ubytków w warstwie cementowej lastryko, grys ulega odspojeniu i odrywaniu się od spajającego go cementu. Zniszczenia pojawiają się głównie na podestach wejściowych do klatek schodowych oraz na schodach niższych pięter, czyli w miejscach, które są szczególnie narażone na długotrwałe i intensywne użytkowanie. Lastryko ulega również naturalnej erozji w wyniku działania promieni UV, a także na skutek stosowania nieodpowiednich środków czyszczących. Parapety wykonane z lastryko niszczą się np. w wyniku działania wody ściekającej z kwiatów doniczkowych czy gromadzącej się wilgoci. Mocno zabrudzone i wytarte lastryko wymaga odnowienia. Polega ono na dokładnym wyczyszczeniu, uzupełnieniu ubytków, wyszlifowaniu i wypolerowaniu. Renowację lastryko możemy wykonać sami, przy większych powierzchniach musimy dysponować odpowiednim sprzętem: szlifierką i polerką. Odnawianie lastryko przedłuży jego trwałość. Dobrze przeprowadzona renowacja lastryko pozwala też poprawić odporność materiału na zanieczyszczenia.
Renowacja lastryko krok po kroku
W pierwszej kolejności należy bardzo dokładnie oczyścić lastryko z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń, a ubytki uzupełnić odpowiednimi wypełniaczami. Niewielkie zabrudzenia np. plam po napojach czyścimy wodą z amoniakiem, plamy po rozlanym alkoholu można usunąć gorącą wodą i mydłem. Do usunięcia starszych zabrudzeń, które wniknęły w strukturę materiału, trzeba będzie sięgnąć po silniejsze preparaty. Jeśli czyścimy powierzchnie zewnętrzne, niezbędny może być np. preparat grzybobójczy stosowany do usuwania np. nalotu z mchów.
Ubytki najlepiej wypełnić bezskurczową zaprawą naprawczą cementową - masą naprawczą z dodatkiem włókna szklanego lub grysu o kolorze i wielkości zbliżonej do zastosowanego w lastryku. Masę naprawczą nakładamy warstwami – po nałożeniu pierwszej warstwy trzeba czas wskazany przez producenta. Po zaschnięciu drugiej warstwy zaprawy wyrównujemy powierzchnię wypełnianych fragmentów, szlifując lastryko ręcznie lub szlifierką. Zabieg szlifowania usuwa także nawet głębokie rysy i przywraca lastryko dawną świeżość oraz likwiduje ślady intensywnego użytkowania. Do szlifowania mniejszych powierzchni możemy użyć papieru ściernego – najpierw użyjmy papieru gruboziarnistego, a następnie drobnoziarnistego. Profesjonalne firmy szlifują lastryko diamentową metodą ścierną w przedziale gradacji od 30 do 1500. Następnie wykonywane jest polerowanie lastryka. Można je wykonać za pomocą szczotki polerskiej lub mechanicznej polerki. Specjalistyczne firmy stosują ściernice diamentowe pracujące na mokro, przez co unika się powstawania kurzu. Do prac polerskich stosuje się drobnoziarnistą pastę, która nadaje lastryko głęboki, naturalny blask i koloryt. Całość warto zabezpieczyć silikonowym impregnatem, który pozwoli ochronić powierzchnię przed wchłanianiem płynów w materiał, a przy tym ułatwia utrzymanie go w czystości.
Malowanie lastryka
Lastryko można też odnowić przez pomalowanie. Ta forma renowacji lastryko dotyczy raczej drobniejszych elementów wyposażenia takich jak półki, blaty czy parapety. W przypadku posadzek i schodów jest to zabieg ryzykowny, gdyż farba może szybko się zetrzeć. Przy malowaniu lastryko najważniejszy jest dobór właściwej farby. Nie każda się bowiem sprawdzi do malowania lastryko. Pamiętajmy, że np. parapety
są dość intensywnie eksploatowane, bywają narażone na ścieranie, zalanie wodą, zabrudzenia, dlatego farba farba powinna być odporna na działanie tych czynników. Do malowania parapetu z lastryko najlepiej użyć specjalnej farby do betonu, które mają wysoką odporność na ścieranie. Parapet z lastryko można pomalować emalią chlorokauczukową lub epoksydową – farby te charakteryzują się bardzo dobrą przyczepnością, odpornością na ścieranie, uszkodzenia mechaniczne oraz działanie czynników atmosferycznych. Malujemy używając pędzla, ale mały wałek welurowy będzie lepszy, bo nie pozostawi smug. Pamiętajmy, że przed malowaniem lastryko trzeba dokładnie oczyścić z wszelkich zabrudzeń,
Konserwacja lastryko po renowacji
Po wyszlifowaniu i wypolerowaniu lastryko należy też pamiętać o systematycznym czyszczeniu materiału, aby zachować estetyczny wygląd oraz właściwości powierzchni na możliwie najdłuższy czas. Brud nie powinien zalegać zbyt długo, aby nie wniknąć w strukturę materiału. Po dokładnym wyczyszczeniu można stosować impregnaty, specjalne pasty do lastryko lub emulsje nabłyszczające.
