Rodzaje i klasy betonu mówią nam o właściwościach tego materiału, dlatego warto je poznać, zanim przystąpimy do prac remontowych czy budowlanych. Jakie mamy do wyboru?
Beton to mieszanka, której podstawowym składnikiem jest cement będący spoiwem – im więcej jest go procentowo, tym beton ma lepsze parametry wytrzymałościowe. Istotne jest również odpowiednie kruszywo – najczęściej to piasek lub żwir, stosuje się także łupane skały na przykład granit czy też bazalt. Rodzaj użytego kruszywa ma niebagatelny wpływ na wytrzymałość betonu. Mieszankę uzupełnia woda. Klasyfikacja betonu zależy nie tylko od tych podstawowych składników, istotne są też domieszki takie jak chemiczne pigmenty czy specjalne rodzaje kruszywa. W zależności od proporcji i rodzajów zastosowanych surowców uzyskuje się materiał budowlany służący do różnych zastosowań. W zależności od tego do czego chcemy wykorzystać ten materiał, musimy zwrócić uwagę na klasy betonu oznaczone literami i liczbami oraz rodzaje betonu.
Rodzaje betonu ze względu na ciężar objętościowy
Klasyfikacja betonu może wynikać z uwzględnienia różnorodnych czynników. Najczęściej można spotkać się podziałem na rodzaje betonu biorącym pod uwagę ciężar objętościowy tego materiału. Biorąc go pod uwagę wyróżnia się:
• beton lekki – o ciężarze objętościowym 800-2000 kg/m3. Do jego produkcji stosuje się lekkie, porowate kruszywa, np. keramzyt. Ten rodzaj betonu jest wykorzystywany przy wznoszeniu ścian, stropów oraz przy wylewkach wyrównawczych i podkładowych.
• beton zwykły – jego ciężar objętościowy wynosi 2000-2600 kg/m3. Wykonuje się go z naturalnych kruszyw takich jak żwir, piasek czy też łamany granit albo bazalt. Beton zwykły jest wykorzystywany przy budowie elementów konstrukcyjnych
• beton ciężki – wyróżnia go ciężar objętościowy powyżej 2600 kg/m3. Powstaje przy użyciu specjalnych kruszyw takich jak stalowe czy też manganowe. Ze względu na to, że zatrzymuje część promieniowania jonizującego, jest wykorzystywany do budowy osłon radiologicznych np. w szpitalach a także elektrowniach atomowych.
• beton wysokowartościowy – ma zastosowanie w elementach konstrukyjnych o wysokim obciążeniu, np. przy budowie mostów.
Klasyfikacja betonu ze względu na jego specjalistyczne zastosowanie
Beton można także podzielić biorąc pod uwagę jego specjalne przeznaczenie. Podstawowym kryterium są użyte do produkcji mieszanki dodatki i domieszki. Można w ten sposób wyróżnić między innymi:
• beton jastrychowy – stosuje się go do wylewania podkładu podłogowego. Jest on wyjątkowo wytrzymały i mrozoodporny, jastrych betonowy można stosować w miejscach o dużej wilgotności.
• beton architektoniczny – służy do efektownego wykańczania powierzchni np. ścian czy podłóg, jego trwałość i wytrzymałość jest porównywalna ze zwykłym betonem.
• beton polimerowy – wykonuje się go z użyciem dodatków polimerowych, co wpływa na podwyższenie właściwości użytkowych betonu jest używany do poprawienia lub naprawy elementów prefabrykowanych.
• beton komórkowy – to lekki materiał o porowatej strukturze wykorzystywany do wznoszenia ścian i stropów.
W budownictwie przemysłowym zastosowanie ma także m.in. fibrobeton wzmocniony włóknami stalowymi, szklanymi albo syntetycznymi, a także asfaltobeton, czyli beton asfaltowy, który jest podkładem dla asfaltu właściwego.
Wybierając beton pod kątem jego zastosowania w określonych warunkach, pamiętamy, że do dyspozycji mamy np. beton odporny na ścieranie, który sprawdzi się w miejscach intensywnego ruchu czy też beton samozagęszczany odpowiedni do miejsc trudnodostępnych, a także samopoziomujący do podłóg.
Oznaczenia betonu
Wybierając mieszankę betonową, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko rodzaj, ale też klasy betonu, oznaczone zgodnie z normą europejską PN-EN 206 literami oraz liczbą, które znajdziemy na ich opakowaniach. Uwzględniają one istotny parametr jakim jest wytrzymałość na ściskanie podawana w MPa (megapaskalach). Betonowe bryły w kształcie walca i sześcianu są poddawane testom wytrzymałościowym, których wynik jest wiarygodny po 28 dniach od rozpoczęcia badań. Większa odporność na ściskanie decyduje o wyższej klasie betonu. Klasy betonu symbolizują litery C, CC lub LC. Klasa C oznacza betony normalnotrwałe, czyli zwykłe, klasy lekkie symbolizują litery LC, a ciężkie CC. Istotne są też towarzyszące literom dwie liczby np. 20/16, które są wyznacznikiem wytrzymałości na ściskanie. Pierwsza liczba oznacza minimalną charakterystyczną wytrzymałość betonu na ściskanie, a druga maksymalną. Klasy zwykłe oraz ciężkie mają oznaczenia od od C8/10 do C100/115, a klasy lekkie od LC8/9 do LC80/88. W budownictwie jednorodzinnym do budowy fundamentów czy ścian ze względu na wysokie parametry wytrzymałościowe oraz łatwość w obróbce najczęściej stosowany jest beton klasy C20/25. Mający jeszcze lepsze parametry beton C25/30 używany jest do budowy fundamentów czy konstrukcji schodów oraz stropów. Beton C10 (C8/10) określany jako chudziak jest zaś wykorzystywany do stabilizacji podłoży.
