Akwarium na dobry początek

Decydując się na akwarium, nie wystarczy kupić zbiornik, rybki i rośliny. Przede wszystkim akwarystyka wymaga planowania i przemyślenia, przecież musimy stworzyć takie środowisko, aby wszystkie organizmy funkcjonowały w nim we wzajemnej symbiozie. Zarówno ryby, jak i rośliny powinny mieć zapewnione doskonałe miejsce do życia oraz rozwoju. Niestety, szczególnie początkującym pasjonatom, akwarium może sprawić kłopot. Na szczęście są skuteczne sposoby, aby je rozwiązać.

DOBRE MIEJSCE

Akwarium powinno być ozdobą pokoju, jednak wybierając na nie miejsce, musimy kierować się również względami bezpieczeństwa. Zbiornik wypełniony wodą to duży ciężar (1 l wody to ok. 1 kg + szkło, podłoże, kamienie itd.), dlatego upewnijmy się, że stanowisko wytrzyma takie obciążenie, warto ubezpieczyć mieszkanie przed zalaniem. Szafka pod akwarium powinna być nie tylko solidna, ale także mieć odpowiednią wysokość, abyśmy z łatwością przeprowadzali prace porządkowe – np. przycinanie roślin czy wymianę wody. Co ważne, akwarium powinno znajdować się z dala od grzejników centralnego ogrzewania oraz od okien, gdyż ciepło i światło słoneczne przyspiesza rozwój glonów oraz stać w spokojnym miejscu, ponieważ duży ruch stresuje ryby.

DOBRANY ZBIORNIK

Na rynku dostępne są akwaria o różnych kształtach i rozmiarach – dobierzemy więc odpowiednie zarówno do aranżacji oraz wielkości pokoju, jak i naszych możliwości finansowych. Pamiętajmy, że zbiornik nie może być zbyt mały. Każda ryba musi mieć odpowiednią ilość miejsca do życia. W małym akwarium możemy hodować krewetki, ślimaki lub zrobić np. dekoracyjną kompozycję roślinną. Może to niektórych zdziwić, ale kupno kuli i hodowla w nich rybek nie jest najlepszym pomysłem, gdyż w takim zbiorniku m.in. nie następuje właściwa wymiana powietrza, woda szybko się brudzi, nie ma jak umieścić filtra oraz grzałki, a ryby mają mało miejsca i bardzo szybko się męczą. Możemy za to kupić cały zestaw akwarystyczny, czyli akwarium proste lub profilowane razem z pokrywą, oświetleniem, filtrem i grzałką. Każdy element zestawu możemy także dobrać indywidualnie, dostosowując do własnych potrzeb.

DŁUGIE DOJRZEWANIE

Gdy zbiornik stanie już na miejscu, chcielibyśmy zachwycać się rybkami, ale z zakładaniem akwarium nie należy się spieszyć. Zaczynamy od zalania go wodą i czekamy, aż zbiornik dojrzeje, może to trwać nawet kilka tygodni. W filtrze muszą zasiedlić się pożyteczne kolonie bakterii, które przekształcają amoniak w mniej szkodliwe związki azotu. Dopiero po tym czasie możemy dodawać ryby i inne żywe organizmy. Podczas procesu dojrzewania należy oświetlać akwarium – zaczynamy od 4-5 godzin w pierwszym tygodniu, co tydzień czas wydłużamy o godzinę, aż do momentu, gdy lampy będą włączone 10-12 godzin dziennie. O tym, czy woda nadaje się już do zarybienia, dowiemy się, badając ją – możemy do tego celu wykorzystać np. testy paskowe lub kropelkowe.

Krok po kroku

Gdy mamy skompletowany niezbędny sprzęt, możemy zabrać się za zakładanie akwarium.

• Myjemy dokładnie zbiornik – nie używajmy żadnych detergentów, wystarczy woda i gąbka.
• Kilkukrotnie przepłukujemy żwirek – dobrze jest sparzyć go wrzącą wodą. Podłoże układamy na dnie i lekko ubijamy.
• Nalewamy wodę do akwarium – woda z kranu będzie odpowiednia.
• Do ścianek mocujemy filtr, grzałkę i termometr – zanim uruchomimy te urządzenia, sprawdźmy czy są w całości zanurzone w wodzie, jeśli nie, to dolejmy wodę. Zakładamy pokrywę.
• Pozostawiamy na 2-3 dni akwarium w spokoju. Przez ten czas woda zrobi się czysta i odpowiednio ciepła.
• Sadzimy rośliny – przed umieszczeniem ich w żwirku usuwamy obumarłe listki i korzonki.
• Po 4-6 tygodniach wpuszczamy do akwarium rybki.

PODŁOŻE DO AKWARIUM

Dobieramy je do charakteru zbiornika i gatunków hodowanych ryb – dostępnych jest wiele typów materiałów. Zazwyczaj stosuje się kombinację kilku rodzajów podłoża naturalnego o różnej granulacji (np. żwir, piasek, kamienie) z podsypką (nawozem do roślin). Takie rozwiązanie zapewnia dobry przepływ wody w podłożu, nie doprowadzi do jego zbicia i będzie zapobiegać tworzeniu się stref beztlenowych. Warstwa podłoża ma zazwyczaj grubość 4-7 cm, co umożliwia zakorzenienie się roślin, ponadto rybki nie dogrzebią się do dna. Bardzo często, aby uzyskać dobry efekt wizualny, miesza się typy podłoża w różnych sekcjach akwarium. Na przykład tam, gdzie wsadzamy rośliny, stosujemy pod nie żyzne podłoże, a z przodu żwirek i piasek, niezbędne są oczywiście separatory, m.in. kamyki. Zadbajmy również o to, aby podłoże ułożone było z lekkim spadkiem – pomaga to w jego czyszczeniu z gromadzącego się mułu.

PODWODNY ŚWIAT

Rośliny nie tylko pełnią funkcję dekoracyjną, ale są bardzo ważnym elementem wodnego ekosystemu. Odpowiadają za utrzymanie równowagi biologicznej w akwarium – w procesie fotosyntezy pobierają szkodliwy dwutlenek węgla, produkują tlen, a ponadto pochłaniają odchody zwierząt, produkty rozkładu pokarmu dla rybek i inne obumarłe cząstki. Gdy jest dużo roślin, rybki mają zapewnione bezstresowe warunki życia, mają się gdzie schować przed „współlokatorami”. To, jakie rośliny posadzimy, zależy od naszych preferencji, ale zawsze należy stosować się do zasady: niskie z przodu, wysokie z tyłu zbiornika. Oczywiście w akwarium nie może zabraknąć rybek, ich dobór również zależy od naturalnych wymagań zwierząt oraz wielkości i typu zbiornika. Na przykład w akwariach naturalnych, gdzie nacisk kładzie się na wygląd, ładnie będą prezentować się ławice małych rybek – akwarium będzie wydawać się bardziej przestrzenne i większe niż w rzeczywistości. Na pewno nie sprawdzą się w tym przypadku rybki kopiące w podłożu czy podgryzające rośliny. Natomiast krewetki są mile widziane. Ozdobą akwarium mogą być same rośliny i ryby. Atrakcyjnie wyglądają także korzenie, kamienie czy ciekawe tło. Pamiętajmy jednak, aby dekoracje nie miały ostrych krawędzi, które mogłyby skaleczyć rybki.

CZYSTO...

Decydując się na hodowlę rybek, musimy zapewnić odpowiednią filtrację wody w akwarium. Podczas tego procesu filtr mechaniczny wychwytuje większe zanieczyszczenia ze zbiornika. Bez niej szybko rozwiną się glony, a parametry wody ulegną pogorszeniu, co może skutkować nawet utratą ryb i roślin. W małym akwarium możemy zastosować wewnętrzne oraz zewnętrze filtry kaskadowe. Natomiast do większych zbiorników często wybierane są filtry kubełkowe. W przypadku największych akwariów z dużą populacją ryb dobrym rozwiązaniem będą filtry zewnętrzne przelewowe. Produkty przemiany materii usuwamy również poprzez częściową podmianę wody. Pochłanianie azotanów, metali i dwutlenku węgla wspomagają rośliny akwariowe.

...CIEPŁO…

Woda w akwarium powinna mieć temperaturę 23-26oC. Przed kupnem grzałki sprawdźmy, jaką temperaturę preferują wybrane rybki i rośliny – najlepiej, aby pochodziły z jednej strefy klimatycznej. Inne urządzenia zamontowane w akwarium, np. filtr czy oświetlenie, będą podwyższać temperaturę wody – weźmy to pod uwagę, dobierając moc grzałki. ...

...I JASNO

Dobór oświetlenia zależy od rodzaju zbiornika. W akwarium słodkowodnym – szczególnie w przypadku akwarium roślinnego – najważniejszy jest zakres widmowy świetlówki czy lampy LED. Światło jest niezbędne roślinom do procesu fotosyntezy. Najlepsze przyrosty i wybarwienie roślin uzyskuje się, stosując widmo o długości fali 400-460 nm (barwa niebieska) i 620-680 nm, do nawet 720 nm (barwa czerwona). Oczywiście ważna jest również ilość światła i jego barwa, czyli to, co widzi ludzie oko – przecież akwarium jest także dekoracją. Natomiast w przypadku akwarium morskiego większe znaczenie ma temperatura barwowa światła. Odpowiednio dobrane światło umożliwi prawidłowy przebieg procesów fizykochemicznych w wodzie, zapewniając w ten sposób stabilne warunki biologiczne. Pamiętajmy, że świetlówki i lampy LED wymagają zasilania, musimy je także zamontować. Lampa LED z kompletnym zasilaczem może być od razu zamocowana w pokrywie akwarystycznej lub na bokach akwarium. W przypadku wyboru świetlówki T5 czy T8 musimy zaopatrzyć się w belkę lub oprawę zwieszaną nad akwarium bądź w pokrywę z oprawkami i odpowiedni statecznik. Co ważne, oświetlenie akwarium powinno być włączone przez ok. 10 godzin – nie może świecić przez całą dobę!

CO JESZCZE SIĘ PRZYDA

Odpowiednią ilość tlenu w wodzie zapewni montaż pompki akwariowej z rurką i kostką napowietrzającą. Powoduje ona ruch wierzchniej warstwy wody zwiększając wymianę gazową, dzięki czemu woda zawiera większą ilość tlenu, a mniej dwutlenku węgla. Zaopatrzmy się także w termometr, siatkę do odłowu ryb, odmulacz, czyścik do szyb akwariowych, testy do wody, preparaty do uzdatniania wody, nawóz dla roślin akwariowych i oczywiście pokarm dla rybek.