Klasa ścieralności paneli decyduje o odporności posadzki na ścieranie i zarysowania, a w efekcie o trwałości okładziny – im wyższa, tym później materiał ulegnie zniszczeniu. Jakie klasy ścieralności paneli podłogowych sprawdzą się w warunkach domowych?
Klasa ścieralności materiałów posadzkowych to kluczowy parametr w przypadku posadzek przemysłowych i wykonywanych w pomieszczeniach użyteczności publicznej. Ze względu na duże natężenie ruchu nieodpowiednio dobrana ścieralność posadzek sprawia, że niszczą się one błyskawicznie. Jednak odporność na ścieranie jest również jednym z głównym parametrów uwzględnianych przy wyborze materiałów posadzkowych do domów i mieszkań. Posadzki domowe są bowiem również narażone na tarcie, choć w mniejszym stopniu niż te w miejscach publicznych. Ale wystarczy samo chodzenie po posadzce, a gdy na butach wnosimy piasek czy błoto siła tarcia zwiększa się kilkukrotnie. Klasa ścieralności w przypadku paneli podłogowych przeznaczonych do domu to parametr, który warto wziąć pod uwagę szczególnie, gdy wykańczamy nimi podłogę w pomieszczeniach intensywnie użytkowanych.
Dlaczego ścieralność paneli ma znaczenie?
Ścieralność danego materiału to parametr informujący o wytrzymałości danej powierzchni na zużycie. Parametr ten określa poziom odporności powierzchni na ścieranie. W efekcie decyduje on o użyteczności i długości eksploatacji podłogi. Posadzka, która łatwo się ściera, może szybko stracić swoje walory użytkowe i estetyczne. W przypadku paneli podłogowych starta warstwa ochronna przestaje zapobiegać przenikaniu np. wilgoci do rdzenia panela, co może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń. Nic też tak nie szpeci posadzki z paneli jak przetarcia i to nawet te powstałe na niewielkich płaszczyznach. W przypadku paneli podłogowych odpada wtedy możliwość renowacji, jaką daje np. naturalne drewno. Tylko niewielkie rysy można zatuszować, w przypadku startych większych powierzchni paneli pozostaje nam jedynie ich wymiana. Pamiętajmy też, że wierzchnią warstwę paneli łatwo uszkodzić mechanicznie – przesuwanie mebli, upadku ciężkich przedmiotów, nieostrożnej zabawy dzieci czy też aktywności czworonożnych pupili szybko prowadzi do powstawania pęknięć czy wgłębień. Odpowiednio dobrana klasa ścieralności zabezpiecza panele również przed uszkodzeniami mechanicznymi. Znajomość klasy ścieralności paneli pozwala więc na dopasowanie posadzki do wymogów danego pomieszczenia. A są one różne i często zależą od indywidualnego sposobu użytkowania domu czy mieszkania przez daną rodzinę. Większej odporności na ścieranie będą wymagały posadzki w miejscach gdzie np. często przesuwane są meble czy inne ciężkie przedmioty albo posadzka poddawana jest naciskowi np. kół rowerka dziecięcego czy wózka inwalidzkiego. Mniejsza ścieralność posadzki wystarczy w sypialni, gdzie chodzimy boso lub w miękkich kapciach.
O czym informuje klasa ścieralności i jak bada się klasy paneli?
Klasy ścieralności określane są na podstawie europejskiej normy EN 13329, w ramach której są one kategoryzowane za pomocą oznaczeń literami AC (ang. abrasion class) oraz następującej po niech cyfrze – im wyższa, tym lepszą klasę ścieralności ma panel i tym tym większa będzie jego odporność na ścieranie i zarysowania. Skala AC stanowi dla nas informację, czy dany panel będzie dobrym rozwiązaniem do naszych potrzeb. Klasę ścieralności paneli wyznacza się, wykorzystując tzw. test Tabera, którego celem jest określenie odporności powierzchni na czynniki mechaniczne i wskazanie, jak szybko ulegnie ona zniszczeniu. Przeprowadza się go w warunkach laboratoryjnych – wynik jest podstawą do uzyskania odpowiedniej klasy ścieralności produktu. Test polega on na poddaniu panela symulacji naturalnego, długotrwałego użytkowania – wykorzystuje się w tym celu specjalną aparaturę z materiałem ściernym, która wykonuje określoną liczbę obrotów. Im więcej obrotów prowadzi do uszkodzenia powierzchni panela, tym większa jest klasa ścieralności. Zgodnie z uzyskanymi wynikami testu Tabera klasy paneli podłogowych uporządkowane są rosnąco. Umieszczone są one zwykle na opakowaniu, a w sklepach internetowych zawarte są w karcie z wyszczególnionymi parametrami produktu.
Panele – jakie klasy ścieralności do domu i mieszkania?
Do niedawna skala ścieralności paneli obejmowała 5 klas (od AC1 do AC5), ale aktualnie są dostępne panele z oznaczeniem AC6 – to materiały o najwyższej odporności na zużycie. Coraz rzadziej natomiast można spotkać panele z oznaczeniem AC1 i AC2, które charakteryzują się tak niską odpornością, że nie znajdują zastosowania w większości pomieszczeń. Dobrą odpornością na ścieranie, wystarczającą do warunków domowych w większości pomieszczeń są panele o klasie AC3 – w teście Tabera muszą wytrzymać 2 tys. obrotów, aby mogły być zakwalifikowane do tej klasy. Najczęściej wykorzystywane są one w sypialniach, garderobach czy w pokojach dziecięcych. Jest to także wystarczająca ścieralność paneli np. do przedpokojów w mieszkaniach w bloku czy korytarzy w strefach sypialnych domu. Do intensywniej użytkowanych przestrzeni komunikacyjnych np. wiatrołapów w domach jednorodzinnych najlepiej kupić panele AC4, które w teście Tabera muszą uzyskać minimum 4 tys. obrotów. Będzie to również dobry wybór na posadzkę do strefy dziennej np. holu czy salonu, gdzie toczy się bardzo intensywne życie rodzinne. Panele AC4 są droższe od tych z oznaczeniem AC3, ale mają dłuższą gwarancję, oferta wzornicza jest również bogatsza.
Panele podłogowe – klasa ścieralności do zadań specjalnych
Najdroższe, ale też najtrwalsze i opatrzone wieloletnią gwarancją producenta są panele o klasie ścieralności AC5, które podobnie jak AC6 mają zastosowanie w przypadku przestrzeni użyteczności publicznej lub w obiektach o dużym natężeniu ruchu. W teście Tabera muszą one wytrzymać przynajmniej 6 tys. obrotów, co gwarantuje ich wysoką trwałość. Mają wyższą cenę, czy więc warto je wybierać do domu, skoro wystarczające są niższe klasy? Jest wielu inwestorów decydujących się na taki zakup ze względów choćby wizualnych – to panele często bardzo wysmakowane pod względem estetycznym. Łatwy montaż i bezproblemowa pielęgnacja przekonują również do takiego wyboru. Wybierają je też właściciele czworonogów. Producenci oferują w tej klasie panele różnej grubości – do warunków domowych wystarczające będą panele 8 mm, których montaż nie podniesie wysokości podłogi. Na panele o najwyższej klasie AC6, z zasady przeznaczonej do miejsc użyteczności publicznej, mogą się zdecydować osoby łączące w swoich domach funkcje mieszkalne i usługowe – sprawdzą się one w gabinetach lekarskich, kosmetycznych, biurach czy sklepach. Najlepszym potwierdzeniem trwałości paneli o klasie AC6 jest nawet 30-letnia gwarancja producentów.
