Znane od bardzo dawna ziemianki zawsze cieszyły się dużą popularnością. Dzisiaj są nie tylko praktycznymi spiżarniami – pozwalają korzystać z nieprzetworzonych warzyw i owoców przez cały rok – ale również ciekawymi elementami architektury ogrodowej. Warto rozważyć budowę ogrodowej piwniczki, nawet gdy w domu zaplanowano piwnicę czy spiżarnię.
Ziemianka to najprościej ujmując piwnica zagłębiona w ziemi. Panuje w niej stała temperatura (5-8oC niezależnie od pory roku) i mikroklimat, który sprzyja przechowywaniu żywności. W ziemiance przez minimum 9 miesięcy możemy magazynować warzywa korzeniowe, np. marchew, pietruszkę, buraki, pietruszkę czy seler, a przez około 6 miesięcy w dobrym stanie utrzymają się ziemniaki, cebula oraz jabłka i gruszki. Pozostałe owoce również znacznie dłużej zachowają świeżość. W ogrodowej piwniczce możemy składować także domowe przetwory, wina oraz nalewki. Ziemianka znajdzie zastosowanie, gdy domowe piwnice czy spiżarnie są zbyt małe. Ponadto może być doskonałym elementem dekoracyjnym ogrodu, który doda my niezwykłego uroku i klimatu.
Ziemianka zgodnie z prawem
Prawo budowlane nie definiuje ziemianki jak obiektu budowlanego, z tego powodu jej budowa może spotkać się z różną reakcją urzędników. Teoretycznie zanim zaczniemy roboty budowlane, to zamiar ten powinniśmy jedynie zgłosić w odpowiednim urzędzie, gdyż zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym budowa wolno stojących parterowych budynków gospodarczych o powierzchni do 35 m2 (np. garaże, altany, przydomowe ganki czy oranżerie) wymaga właśnie takich kroków formalno-prawnych. Pamiętajmy, że na każde 500 m2 działki może przypadać 2 takie obiekty. By nie mieć kłopotów, na wszelki wypadek lepiej zapytać w wydziale architektury.
Metamorfoza ziemianki
Najstarsze ziemianki, które z powodzeniem możemy nadal użytkować, to po prostu głębokie wykopy, w których ściany zabezpieczone są gliną i kamieniami. Zazwyczaj prowadzi do nich przedsionek stanowiący ochronę przed gwałtownymi zmianami temperatury, a wentylację zapewnia niewielki komin. Obecnie do budowy ziemianek wykorzystuje się standardowe materiały budowlane, np. bloczki betonowe, folie hydroizolacyjne oraz rury PVC do wentylacji. Możemy również wykorzystać gotowe elementy betonowe, np. zaizolowane przeciwwilgociowo szamba lub kręgi kanalizacyjno-deszczowe. Pamiętajmy jednak, że z modułowych prefabrykatów raczej nie wybudujemy urokliwej, nieco archaicznej ogrodowej piwniczki, za to świetnie nadają się do stworzenia podziemnej budowali o nietypowym kształcie. Wielkość, kształt i wygląd ziemianki uzależniony jest od gustu inwestora i jego możliwości finansowych.
Miejsce na ziemiankę
By ogrodowa piwniczka spełnia swoje funkcje, musi być odpowiednio zbudowana i zlokalizowana w odpowiednim miejscu. Wybierzmy więc dla niej miejsce zacienione i suche, z dala od drzew, by rozrastające się korzenie nie uszkodziły ścian. Zadbajmy także, by wejście znajdowało się od strony północnej – ściana frontowa nie będzie się nagrzewać i pozwoli utrzymać optymalną temperaturę wewnątrz.
Budowa ziemianki krok po kroku
Prace związane z budową zaczynamy od wykonania wykopu o głębokości minimum 2 m – musi być szerszy w miejscu przyszłej ławy fundamentowej. Następnie zabezpieczamy deskami ściany wykopu, wylewamy chudy beton (mieszanka cementu z piaskiem) na dnie wykopu oraz wykonujemy izolację przeciwwodną podłogi. Warstwę tę możemy wykonać z folii hydroizolacyjnej lub papy układanej na 5-centymetrowy zakład i klejonej na gorąco lepikiem asfaltowym.
Kolejną czynnością jest deskowanie oraz zbrojenie ścian piwnicznych. Napełniając deskowanie betonem, pozostawmy miejsca na otwory wentylacyjne i końcówki prętów zbrojeniowych (posłużą do połączenia zbrojenie ścian ze zbrojeniem stropu). Po około 4 tygodniach (gdy beton całkowicie stwardnieje, należy go regularnie podlewać ) wykonujemy schody z betonu klasy C16/20 (dawne B20) i układamy posadzkę (na 10-centymetrowej posypce piaskowej układamy kamienne kostkę brukową). Ściany możemy również wznieść ze specjalnych betonowych bloczków.
Teraz przychodzi pora na wykonanie stropu: ustawiamy rusztowanie podtrzymujące strop, wykonujemy jego zbrojenie (łączymy je ze zbrojeniem ścian) i wylewamy beton. Po związaniu betonu na stropie i ścianach ziemianki układamy izolacje: przeciwwodną, termiczną i paroizolację, stosując układ warstwowy i niezbędne materiały rozdzielające oraz chroniące wszystkie poszczególne warstwy. Na dachu możemy posadzić rośliny, wówczas ziemianka wtopi się w krajobraz ogrodu.
Nie zapomnijmy zadaszyć i zaizolować przedsionka. Do jego wykończenia możemy wykorzystać łupane kamienie. Zadbajmy również o solidne i dobrze zaizolowane termicznie drzwi wejściowe. Niezbędne jest także stworzenie odpowiedniego systemu wentylacyjnego – możemy np. wyprowadzić pionowo rury wentylacyjne i przykryć je ozdobnymi daszkami.
Zdjęcia: Fotolia.com. Therootcellar.ca, materiały prasowe
